دربارهٔ ابتکار کننده و مبتکر خاتم فی مابین خاتم‌سازان و هنرمندان احادیث گوناگونی موجود هست ولی آنچه اضطراری به ذکر است آن است که به صحت مشخص و معلوم نیست اولین دفعه خاتم‌سازی را چه کسی اختراع کرده‌است . اما روایتهای متعددی خواستگاه خاتم کاری را شیراز می دانند زیرا دیرین ترین اثرها خاتم کاری درین شهر دیده شده و استفاده از هنر خاتم کاری مربوط به منبر مسجد عتیق شیراز با قدمت بیش خیس از 1000 سال است . در دائرةالمعارف پارسی آمده‌است : «زمان آغاز این هنر می داند نیست , و آنچه دربارهٔ آن گفته می گردد با افسانه همراه است . برخی از استادان خاتم‌ساز هنوز بر این عقیده‌اند که هنر خاتم‌سازی معجزه ابراهیم پیغمبر است» شواهد اکثری موجود است که شهر شیراز به عنوان خواستگاه خاتم کاری ایران پایتخت خاتم کاری کشور ایران می دانند . اگر چه که در دوران صفویه این هنر به اصفهان منتقل شد و در اصفهان به عنوان پیشه به ساخت انبوه رسید ولی هنوز خاتم شیراز از حیث نازکی و هنر بصری پسند کلام اولیه را می زند .